Mặn mà cá chai neo

Hằng năm, khi những cơn gió nồm bắt đầu thổi mang theo cái nắng nóng suốt dọc bờ biển miền Trung, thời điểm này lại xuất hiện nhiều luồng cá chai neo hơn. Trong tiết trời khô hanh, bưng bát cơm dẻo thơm mùi gạo mới, gắp con cá chai neo kho hay xì xụp húp bát canh chua mát lành mới thấy yêu biết mấy vùng biển quê mình...

Cá chai neo thuộc họ hàng nhà cá chai - cũng thân dài, đầu tròn, bẹt và rộng; miệng lớn, răng nhỏ. Tuy nhiên, so với loại cá chai khác thì cá chai neo trông không “oách”, chỉ nhỏ cỡ ngón tay trỏ, da không đen nâu mà lại hơi vàng trắng. Song nhiều người miệt biển phải thừa nhận rằng các món được chế biến từ loại cá này đều rất... tốn cơm!

Cá chai neo chuẩn bị kho dưa cải

Cá chai neo chế biến được nhiều món ngon như chiên giòn, làm chả hay nướng. Nếu có khách phương xa, bữa cơm với người miệt biển sẽ không thiếu món cá chai neo kho. Ôi chao, cá này kho dưa cải già lửa thì lại quá tuyệt, cả thịt cá, xương cá hòa quyện với vị ngọt bùi xen lẫn chút hăng hắc của dưa cải không thể lẫn đi đâu được.

Cá chai neo rửa sạch, dùng muối xát cho sạch lớp nhớt trên thân cá. Giữ nguyên con, làm sạch ruột, rửa để ráo. Ướp sơ gia vị (muối, đường, bột ngọt, nước mắm) sau đó đem cá phơi nắng chừng mươi phút cho da cá hơi se lại. Tiếp đến, cho cá vào  niêu  ướp gia vị lần nữa sao cho vừa ăn, sắp lớp dưa cải mỏng lên trên. Khi kho để lửa liu riu, rồi xốc nhẹ mẻ cá đôi ba lần, khi nào nước sền sệt, mùi thơm lan cả bếp, nhanh tay phủ một lớp ớt bột lên bề mặt. Ấn tượng nhất với món cá chai neo kho là ớt bột, kho đến khi nào thấy đã khô nước là món cá hoàn thành. Cá chai neo kho chín cong mình, thấm nước mắm mặn mòi. Cầu kỳ hơn một chút có thể xếp vài miếng thịt ba rọi dưới đáy nồi. Vị béo từ thịt mỡ ngấm vào làm miếng cá càng thêm bùi, ngậy.

Bên cạnh kho, cá chai neo nấu canh chua cũng rất ngon. Từng thúng cá chai neo xanh tươi đánh bắt trong đêm, sáng vào bờ bán cho các đầu mối nhưng vẫn được ngư dân giữ lại những con to nhất để làm món canh chua bồi bổ sức khỏe sau một đêm vật lộn với sóng biển. Cá muốn nấu canh thường bỏ đầu và ruột, làm xong cho vào nồi ướp đều gia vị khoảng mười lăm phút, đặc biệt không thể thiếu vài lát gừng cay. Sau khi phi thơm hành mỡ, nhanh tay trút cà chua thái miếng vào nồi, nêm một ít gia vị rồi đảo đều. Cà chua ngấm gia vị và chín dần mới đổ nước vào đun sôi rồi cho cá vào. Để nồi canh cá thêm ngon thơm đậm đà, đúng vị thì ngoài những loại rau thơm như húng, ngò... người chế biến có thể cho thêm vào đó nắm lá me đất.